جلوگیری از سو استفاده کردن از نام و هویت بازی (در مارکت داخلی و بین المللی)
فهرست مطالب
در این مقاله قصد پرداختن یه یک مبحث بسیار مهم را در مارکت بازی سازی داریم؛ به خصوص برای بازی هایی که می توانند به نصب های بالا و محبوبیت خوبی برسند.
جلوگیری از کپی برداری از بازی، جلوگیری از سو استفاده کردن از نام بازی، ثبت مالکیت بازی، محافظت از حقوق مادی و معنوی بازی از جمله اسم هایی هستند که می توان برای این مقاله گذاشت، زیراکه در این مقاله به تمامی این موارد در مارکت داخلی و بین االملی خواهیم پرداخت.
یکی از مهم ترین نگرانی های مالکان بازی ها، جلوگیری از کپی شدن بازی های آن ها می باشد؛ این کپی برداری می تواند از نام و هویت تا محتوای آن ها باشد.
ما در این مقاله همراه شما هستیم که تا جای ممکن راه هایی را برای جلوگیری از این موضوع شرح دهیم.
با ما همراه باشید.
(جدا از تمامی مواردی که در ادامه گفته خواهد شد؛ پیشنهاد می شود در ابتدای کار و قبل از شروع پروژه ی خود بررسی کنید که آیا کپی محتوا و نام بازی شما تا به الان ساخته شده است یا خیر و سپس وارد مراحل بعدی شوید.)
منظور از سو استفاده از بازی چیست ؟
همانطور که در بالا به آن اشاره ی جزئی شد؛ سو استفاده از یک بازی یا هر محتوای دیگری می تواند به شکل های مختلفی باشد؛ که ما در پایین به چند مورد از متداول ترین آن ها اشاره خواهیم کرد:
سو استفاده از نام بازی
سو استفاده از نام بازی به این معناست که یک مجموعه دیگری دقیقا مشابه نام بازی شما در همان مارکت یا مارکت های دیگر (از یک نوع داخلی یا یک نوع خارجی) با یک محتوای مشابه یا متفاوت، بازی خود را انتشار دهد.
در واقع در این حالت سو استفاده از نام بازی اتفاق افتاده است؛ البته همانطور که گفته شد، اگر پروسه ی جلوگیری از سو استفاده شدن نام بازی در مارکت داخلی اتفاق بیوفتد همچنان امکان سو استفاده در مارکت بین المللی نیز وجود دارد یا برعکس این قضیه نیز صادق است؛ پس باید برای بازی های با ابعاد خیلی بزرگ در هر دو مارکت داخلی و بین المللی این پروسه را انجام داد.
سو استفاده از محتوای بازی
در ایران قانون کپی رایت وجود ندارد به همین علت کپی برداری از محتواها به شدت اتفاق می افتد و به شکلی می توان گفت راهکاری برای آن وجود ندارد.
اما قطعا کپی بردای از بازی شما هیچ توجیه منطقی و اقتصادی ندارد، به همین خاطر از این بابت جای نگرانی وجود ندارد.
اما در خارج از کشور به شدت قانون کپی رایت سفت و سختی وجود داشته و در صورت استفاده از محتواهای دیگر، مارکت هایی مانند گوگل پلی و اپ استور امکان انتشار را به شما نداده و همچنین در صورت شکایت از شما، پیگردهای قانونی به همراه دارد.
عدم رعایت حقوق مادی و معنوی
عدم رعایت حقوق مادی و معنوی می تواند شاخه های گسترده ای را داشته باشد.
اما یکی از مهم ترین آن ها در ارائه ی نام دیگری به عنوان مالک، ناشر و یا صاحب امتیاز بازی می باشد.
که البته رخ دادن اینکار در خود بازی نمی باشد و در شبکه های دیگری اتفاق می افتد.
به همین خاطر ضرورت وجود نام ناشر و توسعه دهنده در بازی، یک امر الزامی است.
(توجه داشته باشید که مفهوم کپی برداری با مفهوم الگو برداری کاملا متفاوت می باشد و بازی های بسیاری چه در مارکت داخلی و چه در مارکت بین المللی موجود هستند که از یکدیگر الگو برداری می کنند؛ پیشنهاد می شود برای درک بهتر این موضوع از مقاله ی «کپی برداری از بازی ها اشتباهی محرز یا راه کلیدی» دیدن کنید.)
جلوگیری از سو استفاده از بازی در مارکت داخلی
با مارکت داخلی شروع خواهیم کرد که فرایند جلوگیری از سو استفاده از بازی در آن به چه صورت خواهد بود.
قبل از هر چیزی به این نکته توجه داشته باشید که بازی شما در ابتدای کار و زمانیکه دارای تعداد کاربران حداقلی است، نیازی به این فرایندها نداشته و ضرورت آن موقعی به میان می آید که بازی به محبوبیت و تعداد نصب های بالا برسد.
فرایندهای مورد نظر به شرح زیر می باشد:
دریافت مجوز نشر بنیاد ملی بازی های رایانه ای
اولین و مهم ترین مجوز لازم برای جلوگیری از سو استفاده کردن از بازی در مارکت داخلی، مجوز نشر بنیاد ملی بازی های رایانه ای می باشد.
در واقع این تنها مجوز لازم برای بازی بوده و نیازی به مجوز دیگری نمی باشد؛ بازی شما شرایط لازم برای دریافت این مجوز را که داشته باشد؛ در هر مارکت داخلی نیز امکان انتشار را دارد؛ البته بدون دریافت این مجوز نیز امکان انتشار بازی درون مارکت های داخلی وجود دارد (در صورتیکه مطابق با قوانین آن مارکت باشد) و دریافت این مجوز تنها برای جلوگیری از سو استفاده ها است.
قائدتا پروسه ی دریافت این مجوز با مراجعه به سایت رسمی بنیاد ملی بازی های رایانه ای، قابل پیگیری است و در این سایت تحت عنوان «درخواست پروانه انتشار بازی» ذکر شده است.
انتشار در تمامی مارکت های رسمی داخلی
دو مارکت رسمی در داخل کشور برای انتشار بازی و اپلیکیشن اندرویدی مشخصا بازار و مایکت می باشد.
و دو مارکت رسمی برای بازی و اپلیکیشن ios سیبچه و سیب اپ است.
اگر اکثر بازی ها و یا اپلیکیشن های موفق را در نظر بگیرید؛ در هر دوی این مارکت ها انتشار داده شده اند.
البته این یک ضرورت نیست؛ بلکه یک پیشنهاد است که بازی خود را در تمامی مارکت ها انتشار دهید؛ حتی شاید تاثیری در حقوق مادی و معنوی بازی نیز نداشته باشد.
جلوگیری از سو استفاده از بازی در مارکت بین المللی
و حال بپردازیم به راهکارهایی که برای این موضوع در مارکت بین المللی وجود دارد.
استفاده از Trademark (نام تجاری)
وارکرفت، فورتنایت، Legend of Zelda و صدها نام دیگر؛ بر کسی پوشیده نیست که بازی های ویدیویی دارای نام های جذاب و منحصر به فردی هستند.
هنگامی که چنین نامی را ابداع کردید، می خواهید از آن محافظت کنید تا رقیب دیگری یا هر فردی نتواند آن را بدزدد.
بهترین راه برای انجام این کار، ثبت نام برای حفاظت از علامت تجاری فدرال در اداره ثبت اختراع (federal trademark protection) و علائم تجاری ایالات متحده (USPTO) است.
با دنبال کردن راهنمای آنلاین USPTO برای ثبت علامت تجاری، خواهید دید که می توانید نام محصول خود (مانند یک بازی) را ثبت کنید.
اگر شرکتی مانند یک LLC یا نهاد شراکتی دارید، ممکن است بخواهید همزمان آن نام را به عنوان علامت تجاری جداگانه ثبت کنید.
به عنوان مثال، اگر نام کسب و کار شما “Wild Games LLC” و بازی ویدئویی شما “Into the Wild: Forest of Fear” است، هر دوی اینها می توانند علائم تجاری جداگانه ای باشند.
توجه داشته باشید که شما همچنین می توانید هر لوگو یا علامت تصویری که بازی (یا شرکت شما) را مشخص می کند را در بازار ثبت کنید.
به علاوه، میتوانید نمادی را که نشاندهنده بازی ویدیویی شما در اپ استور یا گوگل پلی است، نیز trademark کنید.
بسیاری از جنبه های یک بازی مانند نام بازی، نام شخصیت ها، آرم ها و طرح های گرافیکی ممکن است به عنوان trademark واجد شرایط باشند.
فرآیند علامتگذاری تجاری معمولاً تا ۱۲ ماه طول میکشد.
یک باور غلط
در ایران نیز سامانه ثبت علامت تجاری به آدرس https://ipm.ssaa.ir/ وجود دارد که همین کاربری که در بالا گفته شد را دارد.
منتها در ایران نیازی نیست حتما برای جلوگیری از سو استفاده از بازی، اقدام به ثبت برند و نام بازی بکنید؛ بلکه با دریافت همان مجوز نشر بنیاد ملی بازی های رایانه ای، امکان جلوگیری از سو استفاده فراهم خواهد شد و صرفا برای بازی این یک روند زمانبر و اضافی خواهد بود.
قانون کپی رایت
همانطور که گفته شد در خارج از کشور قانون کپی رایت وجود دارد.
حق نسخهبرداری بازی را میتوان در اداره حق نسخه برداری ایالات متحده، آژانس فدرال که مسئولیت مدیریت حق چاپ را بر عهده دارد، ثبت کرد.
در یک بازی ویدیویی، میتوانید از تصاویر، کد نرمافزار، موسیقی/نت و حتی اسکریپت (یعنی آنچه شخصیتها میگویند) محافظتهای جداگانهای داشته باشید.
یک نکته مهم: به طور کلی، حق چاپ متعلق به کسی است که واقعاً اثر مورد نظر را خلق کرده است.
طراحی بازی های ویدیویی مشخصا از چندین و چند تسک تشکیل می شود.
دولوپرها، آرتیست ها، متخصصین صدا، تستر، گیم دیزاینر و سایر نقش های تیم بازی سازی را دارند.
همه این افراد از نظر فنی میتوانند حق نسخهبرداری قسمتها و قطعات مختلف بازی «شما» را داشته باشند، که احتمالاً نمیخواهید به اینصورت باشد؛ به همین خاطر تمامی این موارد باید به نام برند شما ثبت شود.
به طور کلی تفاوت بین کپی رایت و ترید مارک در این است که ترید مارکت از برندهای بازی محافظت می کنند، در حالی که حق کپی رایت از آثار هنری، ظاهر و کد نرم افزاری پشت بازی محافظت می کند.
انتشار در مارکت های رسمی خارجی
مانند مارکت های رسمی داخلی، این مورد نیز برای خارج از کشور دارای اهمیت بالایی می باشد.
به خصوص بازی های موبایلی باید حتما از دو مارکت اصلی گوگل پلی و اپ استور انتشار پیدا بکنند.
یا بازی های پی سی معمولا از مارکت استیم انتشار پیدا خواهند کرد.
انتشار از هر مارکت غیر رسمی دیگر احتمال سو استفاده را با خود دارا می باشد.
موارد مشترک برای دو مارکت
در این بخش به مواردی خواهیم پرداخت که رعایت آن ها برای هر دو مارکت داخلی و خارجی لازم است.
خرید دامین و داشتن وبسایت رسمی
بازی های بزرگ معمولا دارای یک وبسایت رسمی نیز می باشند.
در این وبسایت می تواند آموزش ها، اطلاع رسانی ها و یا تبلیغاتی برای آن بازی انجام شود.
البته برخی بازی ها به صورت کل تحت وب هستند.
به همین خاطر بسیاری از مجموعه ها اولین کاری که پس از انتخاب نام خود می کنند، تهیه ی دامین آن با پسوند های مختلف است.
در واقع ثبت دامین برای یک بازی بزرگ از ملزومات است.
وجود نام توسعه دهنده و ناشر
هویت سازنده و حقوق مالکیت یک بازی با نام سازندگان و ناشر آن درون بازی مشخص می شود.
معمولا نام سازنده و یا ناشر و یا هر دوی آن ها در ابتدای بازی به صورت یک موشن لوگو نمایش داده می شود.
همچنین علاوه بر آن، نام آن ها در بخش سازندگان بازی نیز قابل نمایش است.
و این باعث می شود، هیچ سو استفاده ای از بابت حقوق مالکیتی بازی نتوان انجام داد.
انتشار از اکانت دولوپری معتبر
در تمامی مارکت های رسمی، بازی از اکانت دولوپری انتشار داده می شود.
این نیز یک ضرورت نیست اما توصیه می شود، انتشار بازی با اکانت دولوپری ناشر باشد.
مهرسا امینی
برنامه نویس بک اند
چرا عادی باشی زمانیکه می توانی بهترین باشی، پس تفاوت ایجاد کن.